Gepubliceerd op:

AI rommel

Afgelopen week was er veel ophef over een nieuwe commercial van een grote fastfood keten. Het filmpje was een aaneenschakeling van kerstbloopers in Amsterdam met op de achtergrond een kerstliedje: "it's the most terrible time of the year". De ophef? Het filmpje was met AI gemaakt en dat was duidelijk te zien. Het zag er nep uit en werd gezien als AI rommel. Het resultaat: de commercial is offline gehaald.
Nu moet ik eerlijk toegeven dat ik juist de overdrijvingen in het filmpje grappig vond en een mooi voorbeeld hoe je AI kan inzetten om creativiteit uit te vergroten. En juist het feit dat het duidelijk met AI gemaakt was gaf het een bepaalde charme. Maar misschien probeer ik stiekem iets anders goed te praten: dat ik dit jaar mijn kerstkaart voor het eerst met een hulp van AI gemaakt heb. Want is mijn kerstkaart dan nog wel authentiek? Hoe zit het met het energieverbruik? Leer ik dan nog wel iets? Past dit wel in de kerstgedachte?
 

Het creatieve proces

Een beetje achtergrond: al een jaar of acht maak ik ieder jaar een kerstkaart in Photoshop met daarin onze kinderen en hond als figuranten. Hiernaast de 2020 versie. Ik begin maanden van tevoren, ik bedenk het concept, maak foto’s en volg tutorials om specifieke effecten te krijgen. Ook dit jaar maakte ik weer foto’s, bedacht het concept en maakte een eerste opzet in photoshop. Toen ging ik op zoek naar een tutorial om ijspegels te maken, maar bedacht me dat AI daar mogelijk ook bij kan helpen.

In plaats van het volgen van een tutorial, ging ik naar Nano Banana Pro van Google Gemini. Met een uitgebreide prompt en mijn eerste concept als input, was het eindresultaat verrassend goed. Die versie heb ik nog wat bewerkt. Zo was ik de hond nog vergeten en heb ik wat zitten pielen met licht, kleur en diepte. De kaart is inmiddels gedrukt en gaan we deze week versturen aan onze familie en vrienden (het eindresultaat is dus nog strikt geheim). Ik schat dat deze shortcut met Nano Banana Pro mij zo’n vijf uur aan pielen in photoshop heeft gescheeld, wat heel fijn is in deze drukke kerstperiode. Maar wat geef ik hier eigenlijk voor op?

kerstkaart 2020

AI schaamte

Ik heb in ieder geval zelf niet veel geleerd, ik weet nog steeds niet hoe ik ijspegels in photoshop kan maken. Het mooie van de afgelopen jaren is dat de kaarten steeds beter werden, doordat ik ieder jaar weer iets bijleerde. Maar hoeveel is die vaardigheid nog waard? Ik denk dat ik een beter eindresultaat had kunnen krijgen als ik het zelf gedaan had, maar het zal vast niet lang meer duren dat AI dit beter kan. Bovendien kan straks iedereen met een goede prompt wat ik nu kan met jarenlang zwoegen op photoshop tutorials. En voor mij is dit een hobby, maar wat betekent dit voor mensen die hun brood verdienen hiermee?

Ook Photoshop verandert mee, veel van de tools in photoshop werken nu op basis van AI, af en toe krijg je daar een melding van. Je kan ook credits kopen om van meer geavanceerde aspecten gebruik te maken, ik vermoed vergelijkbaar met wat Nano Banana Pro kan. Toch vraag ik me af of we photoshop uberhaupt nog wel nodig gaan hebben als die generatieve modellen verder doorontwikkelen. 

Een ander niet onbelangrijk aspect: ik heb foto's van mijn hond en kinderen aan Nano Banana Pro gegeven zonder dat ik goed weet wat daarmee gebeurt. Met het schrijven van deze blog ben ik daar toch nog maar eens ingedoken en ben ik ietwat gerustgesteld. Mocht je meer willen weten over Privacy, copyright, transparantie en SynthID watermerken rondom het gebruik van Google gemini en Nano Banana Pro? In deze blog staan de belangrijkste aspecten op een rij.

Dan heb je nog het energieverbruik: uit onderzoek van Carnegie Mellon University blijkt dat een afbeelding genereren evenveel energie kost als het volledig opladen van een smartphone (kleine kanttekening: ze testten met stable diffusion en er schijnen grote verschillen te zijn tussen modellen). Dat klinkt misschien niet wereldschokkend, maar als iedereen ineens AI gaat gebruiken voor het genereren van kerstkaarten, dan heeft dat nogal een impact. Een beetje AI-schaamte kan dus geen kwaad, maar het zal ongetwijfeld net zo weinig effect hebben als vliegschaamte.

 

De essentie

Met de commercial van de fastfoodketen was het voornaamste commentaar: het is nep. Ook mijn man vroeg zich af of de inzet van AI niet het hele concept van onze kerstkaart onderuit haalt. In een van de laatste afleveringen van de podcast AI report werd dit ook besproken. Hun verwachting is dat AI volgend jaar zo goed is dat je het verschil niet meer kan zien. Als creatieve makers toch voor een ambachtelijk proces kiezen, bijvoorbeeld voor een stop-motion animatie, dan zal er steeds vaker meta-content worden gedeeld: een filmpje van hoe de animatie werd gemaakt. En er zijn zelfs filmpje van hoe het filmpje werd gemaakt van hoe het filmpje werd gemaakt. Alles om maar aan te tonen hoe authentiek het is.

Laatst had Ionica Smeets een column over de ketting van haar moeder die ze was kwijt geraakt. Ze had bedacht om een replica te laten maken, maar zag daarvan af omdat dit toch anders voelt. Ze schreef: "Een kopie van de ketting van mijn moeder zou toch de essentie missen". Misschien is dat met de inzet van AI in een creatief proces wel hetzelfde. Want ook als het eindresultaat geweldig is, de essentie mist. Of moet je het toch meer zien als verlengstuk van je eigen creativiteit? Dat het juist onze eigen creativiteit kan uitvergroten? Wat vind jij?